Collectief Particulier Opdrachtgeverschap: de meerwaarde van een architect

Impressie Borgmanschool CPO

Waarom heb je bij Collectief Particulier Opdrachtgeverschap een architect nodig? Niet slechts om een mooi ontwerp te maken, uiteraard. Als architecten  kunnen wij inzichtelijk maken of/hoe je als groep een leegstaand gebouw kunt gaan betrekken. En wat je kunt bieden voor een plek.

De Borgmanschool, een CPO-project in het kader van de Groningse bouwmanifestatie Wonen in Stadshart (2016/2017), is zo’n plek. Nu het ruimtelijk casco klaar, is onze rol als ontwerper en adviseur bijna uitgespeeld. In de beginfase werd DAAD gevraagd deze voormalige bewaarschool uit 1842 tot woningen te ontwikkelen. Maar zonder een specifieke groep bewoners en hun specifieke woonwensen kun je een dergelijk plek wel op 100 verschillende manieren invullen..

Borgmanschool in aanbouw

Nadat duidelijk werd hoeveel interesse er eigenlijk bestond voor plekken als deze in de stad heeft DAAD een rekenhulp opgesteld waarmee CPO-groepen inzicht krijgen in hun mogelijkheden. Door maximale woonlasten in te vullen, en daarnaast woonwensen als vierkante meters en het gewenste afwerkingsniveau, blijkt of een locatie geschikt is, en zo ja- wat een groep kan bieden. Deze tool kan het CPO-proces aanzienlijk versnellen en vergemakkelijken.

Nu vissen de meeste groepen veelal achter het net. Projectontwikkelaars en investeerders kunnen sneller handelen, en bovendien veel meer bieden. In het Verenigd Koninkrijk kent men zoiets als ‘the right to bid’, waarbij je met goede ideeën met meerwaarde voor de gemeenschap, ook zonder de grootste portemonnee serieus kans maakt.

Bij de Borgmanschool kon iedereen in theorie ook zeker meedoen. Maar de praktijk bleek anders.  Omdat er met herontwikkeling van de oude school ook een nieuwe school moet worden gefinancierd- bleek dit voor de meeste groepen financieel toch te hoog gegrepen Hopelijk kan de winnende groep LAIV binnenkort hun CPO-proces goed afsluiten door samen met de buurt de tuin feestelijk in gebruik te nemen.

In de optiek van DAAD is CPO goede manier om de woondruk te verlagen, maar dan moet je groepen wel een eerlijke kans geven. Onze oproep aan gemeenten en cpo-instellingen is dan ook om de bestaande processen onder de loep te nemen en waar nodig nieuw in te richten.

Heeft u interesse in het starten van een CPO en wilt u weten wat wij als architecten voor u kunnen betekenen?
Neem vrijblijvend contact op via: info@daad.nl

Nieuw Oud Oost: Stedenbouwkundig plan gepresenteerd

Stedenbouwkundig Plan voor Nieuw Oud Oost Leeuwarden

Hoe gaat het terrein van het voormalige voetbalstadion van SC Cambuur er in de toekomst uitzien? Op 11 september presenteerde DAAD in samenwerking met Gemeente Leeuwarden en vastgoedbedrijf Leyten het stedenbouwkundig plan. Ondanks de regen waren er veel Leeuwarders nieuwsgierig genoeg en bovendien geïnteresseerd om ons van input te voorzien.

De informatiemarkt was naast presentatie van de plannen bedoeld om de buurtbewoners te vragen naar hoe zij de openbare ruimte wilden gaan gebruiken. Met een spel van fiches konden zij aangeven waar ze bankjes, bomen, en bijvoorbeeld speel voorzieningen wilden hebben. Maar we hadden ook lege fiches waar de bewoners nieuwe inrichtingselementen of ideeën op konden schijven. DAAD gaat nu aan de slag met de ideeën en begin november wordt het uitgewerkte plan aan de gemeente en de klankbordgroep gepresenteerd.

Meer info op: nieuwoudoost.nl 

Onze fascinatie voor erfgoed

Architectuur uit het verleden kun je bijna lezen als een boek. De experts van onze Restauratie afdeling delen hun fascinatie en verhalen. Deel 1: Het Oude Gerechtshof in Groningen.

Groot onderhoud

Bindert Kloosterman werkt momenteel als directievoerder en toezichthouder aan het groot onderhoud van het voormalige Gerechtsgebouw in Groningen. Thans bevindt zich daar de Faculteit Theologie van de Rijksuniversiteit. 

Wat fascineert jou aan dit gebouw?
“Wat ik erg mooi vind aan het complex, is haar historische diversiteit en de geschiedenis die het uitstraalt. Je kunt dit oude pand bijna lezen als een soort boek. Wat is bijvoorbeeld het verhaal van al die verschillende gezichten in de sluitstenen? Hoe langer je er naar kijkt, des te meer vragen roept het gebouw bij mij op. Bovendien laat het mij zien dat we als individuen maar voorbijgangers zijn in de geschiedenis en een taak hebben dit soort panden te bewaren voor het nageslacht.”  

Frontons en zuilen

De voorgevel is indrukwekkend. In wat voor stijl is deze gebouwd?
“Die is opgetrokken in een Hollandse renaissancestijl. Griekse en Romeinse elementen zoals frontons en zuilen worden gebruikt ter versiering, zoals je bijvoorbeeld boven de entree ziet. Vanaf 1565 ongeveer passen de Nederlandse bouwmeesters die motieven aan hun eigen traditionele bouwwijze; dan krijg je die typische bakstenen gevels gemengd met lagen natuursteen zoals je hier zo mooi ziet. De trapgevel is verder rijk gedetailleerd, bijvoorbeeld met cordonlijsten en natuurlijk de kopjes in de sluitstenen van de ontlastingsbogen.” 

Hoe ga je met materialen om als je een gebouw restaureert?
“Dit hangt van het materiaal af. Zo moet je zandsteen alleen onder lage druk reinigen, anders verwijder je de patinalaag van het zandsteen.  Als je die verwijdert, zal het verval sneller intreden. En onherstelbare schade is juist wat wij níet willen. Door te reinigen onder zeer lage druk en met een zeer hoge temperatuur zullen algen en mossen afsterven en uiteindelijk loskomen van het zandsteen. Middels proefreiniging kun je de juiste wijze van reinigen vaststellen.  Voorzichtigheid is dus in het hele proceserg belangrijk. Eenmaal beschadigd betekent namelijk meestal geen weg terug.”




Affiniteit met restauratie

Zijn er bepaalde elementen onmisbaar in een restauratie-werkplaats?
“In principe moet een machinale timmerwerkplaats al het benodigde gereedschap wel in huis hebben. Dit betekent onder meer een goede slijperij om de beitels van de frees van een juist profiel te voorzien. Meestal zijn oude profiel (beitels) niet standaard leverbaar en moet je ze dus zelf maken/kopiëren.

Daarnaast is voor mij het allerbelangrijkste dat een werkplaats timmerman affiniteit heeft met restauratie en een goede kennis en beheersing heeft van oude technieken en materialen. Dit is tegenwoordig best lastig, omdat er een maar een beperkte instroom is van nieuwe vaklieden.”

Wat is jouw visie op restauratie?

”Allereerst dat je zoveel mogelijk van het oude materiaal behoudt, in plaats van het vervangt.  Neem bijvoorbeeld de eiken luiken van het Oude Gerechtsgebouw. Deze waren plaatselijk aangetast door houtrot, maar voor 95% nog gewoon goed. Vervang je bijvoorbeeld een hele klamp of scherf je de klamp aan ter plaatse van waar deze aangetast is? Ik ga voor aanscherven en wil juist zoveel mogelijk van de bestaande klamp behouden. Voor een restauratie (werkplaats) timmerman is dit vaak wel iets bewerkelijker en arbeidsintensiever maar het resultaat is dat je met gepaste terughoudendheid voor maximaal behoud gaat. En daar draait het juist om in de restauratie.”

Klik hier om meer Restauratie projecten te bekijken 

Bekijk hier prachtige foto’s  van het Oude Gerechtshof op de website van Rijksmonumenten 

Locatie:
Faculteit Theologie
Oude Boteringestraat 36-38 Groningen