Categorie: Geen categorie

Als je niet opvalt, tel je niet mee zo lijkt het. Zal de Groninger Architectuurprijs ook dit jaar weer naar het meest opvallende gebouw gaan? De gedoodverfde winnaar is door zijn unieke verschijningsvorm bekend bij iedere Groninger. Maar hoe zit het met de architectuur die bescheidener is? Die haar meerwaarde toont als je beter, langer en uitgebreider kijkt?

Dit is het verhaal van de locatie Klein Corpus dat in haar ruim 17-jarige ontstaansgeschiedenis meebewoog op de golven van woningbouwmarkt en daarbij nooit de menselijke maat uit het oog verloor. Zou je anders stemmen als je meer van het verhaal achter de architectuur weet?

Aan de Laan Corpus Den Hoorn vormen de 3 meanderende gebouwen met hun licht-warme baksteen visueel een sterk geheel. Je zou nauwelijks vermoeden dat er ooit een Fase 1, 2, en 3 was. In ruim 17 jaar tijd realiseerde DAAD in opdracht van woningcorporatie Nijestee 150 woningen en verschillende buurtfuncties, zoals een basisschool, buurthuis en kinderdagverblijf. Zo is een complex ontstaan dat geen barrière vormt tussen de wijken, maar de noord- en zuidkant van de na-oorlogse wijk juist verbindt. “Vanaf het allereerste b gin, zijn we bezig geweest met de context”, vertelt architect Rob Hendriks, “en hoe we de bestaande schaal, of ‘korrel’ konden behouden.”

STEMPELS
Karakteriserend voor de wijk Corpus Den Hoorn, de eerste stadsuitbreiding in Groningen na de oorlog, zijn haar ‘stempels’. Typerend voor de jaren vijftig zijn dat zich steeds herhalende verkavelingspatronen van rijwoningen. Hierin was bovendien het sociale concept van de ‘wijkgedachte’ leidend; door het integreren van centraal gelegen buurtvoorzieningen, meende men de gemeenschapszin onderling te kunnen versterken. In plaats van de gesloten bouwblokken van voor de oorlog werd er juist in stroken gebouwd omringd door groen.

“Het leuke van deze wijken is dat ze een open structuur hebben”, vertelt Hendriks. Er zijn veel open groene plekken, doorsteekjes en verbindingen in de wijk zelf. Dit behouden was dan ook een belangrijk uitgangspunt in het stedenbouwkundig plan dat Johannes Kappler maakte in het kader van de Groningse woningbouwmanifestatie De Intense Stad, aldus Hendriks. Als eerste in een serie van stadsmanifestaties diende De Intense Stad (2004) als impuls en aanjager om de stad Groningen te verdichten, middels meervoudig ruimtegebruik en het stapelen van functies.

Het gebied van Klein Corpus zou transformeren van groene tussenzone tussen de A7 en de A28 naar een stedelijk woongebied, waarbij de buurtfuncties gekoppeld zouden worden aan woningbouw.
“Om barrière werking van een dergelijk grootschalig complex te voorkomen”, vertelt Hendriks, “zijn een serie paddenstoelvormige gebouwen ontworpen. Hierbij zijn de openbaar toegankelijke functies zoveel mogelijk op de begane grond en de eerste 2 verdiepingen gesitueerd.”

Daarbij is geprobeerd het maaiveld vrij te houden, zodat de buurt en de verschillende buurtfuncties zoals de school, het buurthuis en het kinderdagverblijf er afwisselend gebruik van kunnen maken. Een intensief ontwikkelproces, waarbij er lang gemeenschappelijk overleg plaatsvond met alle partijen, heeft nu tot een levendige en flexibel te gebruiken buitenruimte geleid met allerlei verschillende hoekjes en habitats.

CRISIS
Het project heeft in de 17-jarige ontwikkeling veel uitdagingen gekend. “We hebben nog nooit een complex gemaakt dat zo lang op zijn voltooiing moest wachten”, aldus Hendriks. Door allerlei noodzakelijke bezuinigingsrondes is het complex lager geworden en is de initieel geplande ondergrondse parkeergarage niet doorgegaan. “Hierdoor ontstond er nog meer druk op functies als parkeren en bergingen. Dit ging helaas ook ten koste van het geplande park”, vertelt Hendriks. “Je kunt wel zeggen dat we onze gezamenlijke ambities voor de openbare ruimte flink hebben moeten bijstellen.”

Hoe behoud je dan toch de continuïteit als de realisatie zo lang op zich laat wachten? En er bovendien tussentijds allerlei veranderingen in het programma plaatsvinden? “Dit is iets wat je als voorbijganger wellicht niet direct opvalt”, legt Hendriks uit, “maar de sleutel hier ligt in het ontwikkelde architectonische concept. Eigenlijk is het namelijk een set van spelregels waarmee je verschillende gebouwen in samenhang kunt maken.’

ARCHITECTUURTAAL
“Als ontwerpers”, vertelt Hendriks, “hebben we allerlei verbanden bedacht tussen de gebouwen, die steeds op andere wijze vorm krijgen. Een soort architectuurtaal.”  Elementen van deze taal, zo licht de architect toe, zijn bijvoorbeeld de twee soorten metselwerk, waarbij het onderste net anders is van kleur. Ook het vele hout in de plint behoort hiertoe. “Doordat alle gebouwen dezelfde regels volgen, is het eigenlijk een doorlopend gebouw geworden, zonder begin of eind.”

In de toekomst zou er zelfs tussen deze locatie en de Paterswoldseweg een nieuwe kerk kunnen worden gebouwd, gecombineerd met woningen. “Er is binnen deze regels genoeg variatie mogelijk”, aldus Hendriks. “Maar als we deze taal in de eerste fase van het project niet zo scherp hadden gedefinieerd, hadden we nooit de samenhang tussen de 3 gebouwen kunnen garanderen.” Niet onder de programmatische dynamiek en de financiële druk waar het project mee te kampen had.

Extra bijzonder vindt Hendriks het daarom hoe Nijestee ondanks alles DAAD de mogelijkheid heeft gegeven de architectonische taal door te voeren, tot het einde toe.  “Anders was er vermoedelijk halverwege overgestapt op kunststof kozijnen, in plaats van hout. Af en toe heeft de woningcorporatie best moeten slikken, dat weet ik zeker”, aldus Hendriks.  “Maar zij zijn het die het mogelijk hebben gemaakt om het ooit ingezette kwaliteitsniveau in dit project met sociale woningbouw te blijven waarmaken.”

SAMENHANG
Is het belangrijker unieke gebouwen neer te zetten, of gebouwen die samenhang creëren? “Ik hoop natuurlijk dat Klein Corpus over 10 jaar gewoon zal worden gezien als een ontwerp en niet als drie losse gebouwen” aldus Hendriks. Hij vindt de samenhang tussen uniciteit en het geheel een van de meest interessante ontwerpvragen. DAAD is nu ook als bij diverse projecten in de Groningse binnenstad betrokken; als supervisor bij de zuidzijde van het Nieuwe Markt plein en als ontwerper bij het CiBoGa-terrein. Hier speelt precies deze vraag, namelijk: hoe kun je grootschalige programma’s integreren binnen de korrel van de binnenstad zonder dat de onderlinge samenhang verloren gaat?

De korrel, zo legt Hendriks uit, is hedendaagse vakjargon voor de maat van elementen waaruit de binnenstad of een buurt is opgebouwd. In de historische binnenstad zijn dit panden van ca. 6 tot 8 meter breed, in een wijk als Corpus den Hoorn zijn het de maten van blokken rijwoningen of voorzieningengebouwen. “Uiteindelijk gaat het om de juiste balans tussen de fijnmazigheid en het geheel, tussen de individuele expressie van een gebouw en de relatie met de context. En net als bij Klein Corpus moet je dan op zoek naar verbindende thema’s als rooilijnen, hoogtes, materiaal, kleur en detail. Het behouden van de schaal en de verhoudingen tussen de gebouwen en de ruimte er omheen, dat is echt zoeken naar de nuance”, sluit Hendriks af. “En dat lukt alleen als opdrachtgever, ontwerper en gebruiker op een lijn staan”. Zie je dat altijd direct af aan de architectuur? Misschien niet, maar je voelt het zeker wel.

Hoe denk je nu over Klein Corpus?
Laat het ons weten in een mail of via onze social media kanalen.
Je kunt nog stemmen op de Groninger Architectuurprijs tot 17 september!

INSTAGRAM: @daad_architecten
TWITTER: @DAADarchitecten
LINKEDIN: DAAD Architecten BV

DAAD Architecten dingt mee met drie projecten voor de Drentse Architectuurprijs 2021. Stemmen kan tot en met 24 september 2021. In de 3 inzendingen, die variëren van het kleinste tot het grootste schaalniveau, staan historische continuïteit, een inspirerende samenwerking met de opdrachtgevers en duurzaam bouwen centraal. Achter de architectuur gaan bijzondere verhalen schuil, over bevlogen mensen, hun relatie met elkaar en de omgeving. Bekijk hier de plannen en breng je stem uit!

SCHAAPSKOOI BARGERVEEN

LEGER DES HEILS WEERDINGERSTRAAT EMMEN

HUIS LANDWEER RODERESCH

We zijn op zoek naar een ambitieuze stedenbouwkundige met een sterke affiniteit voor architectuur!

Als stedenbouwkundige werk je op het grensvlak van stedenbouw, landschap en architectuur. Je werkt in een hecht  all round team aan een grote diversiteit van relevante projecten van stedenbouwkundige plannen, beeldkwaliteitsplannen en kleine stedenbouwkundige inpassingsopgaves. Je ontwerpt mee aan projecten en draagt een grote verantwoordelijkheid voor het eindresultaat 

Heb jij:
– Een afgeronde opleiding stedenbouw
– Minimaal 3 jaar relevante werkervaring
– Ben je gedreven, pro-actief en professioneel
– Uitstekende beheersing van de Nederlandse taal
– Ervaring en kennis van de Nederlandse bouwpraktijk en regelgeving
Dan zijn wij opzoek naar jou!

 Wij bieden:
– Een veelzijdige functie, waarbij je een cruciale positie in het team vormt, jij bent het creatieve brein achter een project;
– Een hechte en platte organisatie, met ruimte voor ontwikkeling en ideeën;
– Een grote diversiteit aan inspirerende projecten;
– Een ruime werkplek in een open werkomgeving op ons kantoor in Beilen;
– Flexibele werktijden, en mogelijkheden om op afstand te werken;
– een marktconform salaris conform de CAO voor Architectenbureaus;
– een dienstverband van minimaal 32 per week.

 
Solliciteren
Interesse? Stuur je cv en portfolio (PDF max 10 MB) per email naar: info@daad.nl onder vermelding van ‘Sollicitatie Stedenbouwkundige’ als onderwerp. Nog vragen? Neem contact op  via bovenstaand emailadres.

Acquisitie naar aanleiding van deze vacature is niet gewenst. 

De bouw in het Ebbingekwartier vordert gestaag. Nu het steigerwerk weg is zijn de gevels van de laagbouw in volle glorie zichtbaar.

De architectuur van de door DAAD Architecten ontworpen 37 grondgebonden woningen refereert aan het industriële verleden van de plek. Op deze plek stond ooit de gasfabriek van Groningen.

Na de oplevering van de grondgebonden woningen gaat Trebbe verder met de bouw van “De Kroon op het Ebbingekwartier”. Deze naam is zowel letterlijk als figuurlijk gekozen. Het silhouet  van de drietal geschakelde woontorens vormt een kroon en als laatste ontwikkeling van het Ebbingekwartier vormt het de kroon op het werk van ruim 2 decennia stadsontwikkeling.  Er worden 31 appartementen gerealiseerd variërend van 82 tot 313m2. Ook dit is een ontwerp van DAAD Architecten.

 Namens onze opdrachtgever de Stichting Oude Groninger Kerken heeft DAAD de planvorming en de provinciale subsidieaanvraag verzorgd voor de restauratie van de kerk en toren in Spijk. In de uitvoering verzorgt DAAD  het toezicht en de directievoering.

Begin 2020 is de uitvoering van de werkzaamheden gestart. Gelijktijdig met de restauratie wordt ook het herstel van de bevingschade uitgevoerd. Tevens wordt een dakvlakrenovatie van de dakvlakken van de kerk uitgevoerd en wordt de gootbekleding vervangen. De toren wordt ook geschilderd en diverse hout- en loodwerken worden vervangen. Met name het houtwerk van de houten balustrades is in slechte staat.

Inmiddels is een gedeelte van het stucwerk aan het interieur en het exterieur verwijderd. Diverse bouwsporen zijn zichtbaar geworden in het metselwerk. De planning is dat de werkzaamheden eind 2021/ begin 2022 gereed zijn.

DAAD Architecten heeft een compacte woning ontwikkeld die vrijwel geheel wordt gemaakt van biobased materialen. Woonservice start binnenkort met de bouw van deze ecologische woningen in Exloo.

Het concept komt tegemoet aan verschillende wensen. Zo worden de woningen circulair en biobased gebouwd. Voor de bouw van de woningen wordt gebruik gemaakt van een houtskeletbouwconstructie met casco elementen gevuld met stro voor de isolatie. Met het gebruik van goede isolatie en damp-open bouw, is het energiegebruik van de woningen beperkt. Daarnaast zijn de woningen levensloopbestendig en remontabel.

De woningen zullen gebouwd worden door  Kuipers en Koers Bouw uit Emmen en Prefab Strobouw.

Tegen het eind van 2020 nadert het project aan Laan Corpus de Hoorn na zo’n 16 jaar voltooiing. Dit nieuwbouwplan tussen de Laan Corpus den Hoorn en de Semmelweisstraat in Groningen wordt gerealiseerd in opdracht van Nijestee.

Het ontwerp is gestoeld op een aantal regels van de Duitse stedenbouwkundige Johannes Kappler die in samwerking met de gemeente zijn opgezet voor deze locatie. Het project is in drie fasen gefaseerd die samen een eenheid vormen. Fase 1 en Fase 2 zijn de afgelopen jaren gerealiseerd en nu ook Fase 3 wordt gebouwd, wordt de ensemblewerking zichtbaar.

De verschillende fases omvatten een multifunctioneel programma dat onderwijs (De Boerhaaveschool), kinderopvang (De Blokkendoos), wijkvoorzieningen, een gymzaal en parkeren met wonen combineert. De ontwikkeling is ingezet met de manifestatie De Intense Stad.

Fase 3 is het sluitstuk van het stedenbouwkundig ensemble. Het omvat een gesloten blok met in het hart een afsluitbare binnenplaats voor het kinderdagverblijf.  Aan de oostzijde wordt een hoogte-accent toegevoegd. Deze bestaat uit vijf lagen met huurappartementen boven het kinderdagverblijf. De westzijde bestaat uit een serie grondgebonden woningen die de sociale veiligheid op maaiveld ten goede komen.

De meandervorm is het uitgangspunt voor de relaties en samenhang tussen de gebouwen. Een meanderende plint van metselwerk loopt door in de verschillende fases en beweegt zich over de onderste laag.  De entrees van de grondgebonden woningen, het kinderdagverblijf en de binnenplaats worden geaccentueerd met houten gevelbekleding. Het materiaalgebruik en de detaillering verbinden de verschillende fasen met elkaar tot één compositie.

DAAD Architecten legt op dit moment de laatste hand aan de omgevingsvergunning voor Meerweg 1 te Overschild. Het betreft de sloop en herbouw van een momenteel onveilige woning in het aardbevingsgebied.

De eigenaren van Meerweg 1 zijn in contact gekomen met DAAD Architecten naar aanleiding van een voorbereidingsfase waarin Rob Hendriks en Sjoerd Tasseron vanuit De Toeverlaat namens de NCG bewoners in Overschild bijstonden om te komen tot een programma van eisen.

De opdrachtgevers zeggen daar zelf het volgende over: “We zijn het traject met jullie ingegaan vanuit een bijzondere positie. Nieuwbouw zou bij ons nooit ter sprake zijn gekomen als ons huis niet in het bevingsgebied had gestaan. We zijn met een bepaalde tegenzin het traject gestart , we wilden ons huis niet kwijt maar er was geen andere route.” Het ontwerpproces begon met de wens “Als ik naar huis rij en de hoek om rijd wil ik mijn huis zien en blij worden – net zoals dat nu het geval is.”

Gekozen is voor eigentijdse interpretatie van de regiospecifiekewoning die er stond. Een woning met boerenstal (en voormalige winkel) uit het begin van de 20^e eeuw met kenmerkende “krimpen” in de plattegrond en opgetrokken in rode Groninger steen en speklagen in de voorgevel. Waar voorheen de later aangebouwde schuur en het woonhuis als twee aparte volumes naast elkaar stonden zijn woonhuis en schuur nu achter elkaar onder één dakvlak gesitueerd. Hierdoor ontstaat een rustig ruimtelijk beeld en kunnen de bewoners volop genieten van hun tuin en de zon. De plint/trasraam wordt opgetrokken uit gesloopte metselwerkstukken van de bestaande woningen. Net als het hergebruikte hout voor de trap zorgen deze elementen ervoor dat het oude huis nog altijd kan worden aangeraakt en gevoeld: het verhaal van de plek blijft voelbaar.